U septembru 2024. godine smo objavili Neobiltenov tekst „7 važnih pravila za evidencije PDV u SEF koje treba znati“. Zbog izmena koje se primenjuju počev od 1. januara 2025. godine, pojedini delovi navedenog teksta više ne važe, pa smo odlučili da objavimo novi tekst sa važećim pravilima.
Verujemo da većina čitalaca zna za pravila i rokove koje ćemo navesti u nastavku teksta. Ipak, smatramo da je važno sumirati ta osnovna pravila i rokove na jednom mestu, kako za one koje još uvek imaju nedoumice s tim u vezi, ali i kao podsetnik za one koji to već znaju.
1. Ako nema PDV-a ne evidentira se u evidencije PDV u SEF
U evidencije PDV u SEF se unose isključivo podaci o odgovarajućim poslovnim promenama za koje se obračunava PDV.
Ako bi se pravila analogija sa obrascem POPDV, u evidencije PDV u SEF se ne evidentiraju podaci iz delova 1, 2, 8v, 8d i 11.
2. Pojedinačna i Zbirna evidencija PDV se odnose isključivo na obračunati PDV
Obračunati PDV je tzv. „izlazni PDV“, tj. PDV koji se obračunava od strane poreskog dužnika, bez obzira da li je poreski dužnik isporučilac dobara i usluga („klasičan“ promet) ili primalac dobara i usluga (interni obračun PDV, npr. za promet iz oblasti građevinarstva – član 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV).
Ako bi se pravila analogija sa obrascem POPDV, to je PDV iz delova 3, 3a i 4.
3. Evidencija prethodnog poreza se odnosi isključivo na prethodni porez
Prethodni porez je tzv. „ulazni PDV“, tj. PDV koji se odnosi na nabavke, bez obzira da li je PDV obračunao isporučilac ili primalac dobara i usluga.
Ako bi se pravila analogija sa obrascem POPDV, to je PDV iz delova 6, 7, 8a i 3a (uz osnovicu iz 8b i 8g), kao i iz pojedinačnih polja 8e.3 i 8.e4.
Kao i kod obrasca POPDV, i ovde se evidentiraju sve poslovne promene koje imaju prethodni porez, bez obzira da li obveznik PDV ima ili nema pravo na odbitak prethodnog poreza.
4. Ne treba mešati pojmove Zbirna evidencija PDV i Evidencija prethodnog poreza
Zbirna evidencija PDV se odnosi isključivo na obračunati PDV za određene poslovne promene, dok se Evidencija prethodnog poreza odnosi isključivo na prethodni porez.
To što se podaci u Evidenciji prethodnog poreza prikazuju zbirno (u jednom iznosu) za jedan poreski period nema nikakve veze sa Zbirnom evidencijom PDV (u kojoj se takođe podaci prikazuju zbirno za jedan poreski period).
U tom smislu je značajno korisititi prave nazive za evidencije PDV u SEF i nikako ne koristiti naziv Zbirna evidencija za Evidenciju prethodnog poreza.
5. Do 10. je zakonski rok za sačinjavanje internog računa
Za sačinjavanje internog računa, koji predstavlja osnov za evidentiranje Pojedinačne evidencije PDV koja se odnosi na nabavku (tip nabavka), propisan je rok od 10 dana od isteka poreskog perioda.
Važno je imati u vidu da uslov za sačinjavanje internog računa nije postojanje fakture dobavljača. Ako dobavljač nije izdao fakturu za promet za koji ste kao primalac poreski dužnik, rok za sačinjavanje internog računa je i dalje 10 dana od isteka poreskog perioda.
Napomena: interni računi se sačinjavaju samo za poslovne promene koje se tiču poreskog dužnika kao primaoca. Prema tome, ako ste kao primalac dobara i usluga poreski dužnik (npr. promet iz oblasti građevinarstva ili usluge strane firme koja nije obveznik PDV u Srbiji), za sva dokumenta koja se odnose na te poslovne promene (faktura, avansna faktura, knjižno zaduženje, knjižno odobrenje) sačinjavate interni račun.
6. Do 12. je zakonski rok za evidentiranje obračunatog PDV i prethodnog poreza
Zakonom o elektronskom fakturisanju i Pravilnikom o elektronskom fakturisanju predviđen je rok od 12 dana po isteku poreskog perioda za elektronsko evidentiranje obračuna PDV (Pojedinačna i Zbirna evidencija PDV u SEF) i za elektronsko evidentiranje prethodnog poreza (Evidencija prethodnog poreza).
Napomena: Za Pojedinačne evidencije PDV tipa Nabavka preporučujemo evidentiranje najkasnije do 10. po isteku poreskog perioda, jer će u tom slučaju prethodni porez iz te poslovne promene moći da se učita automatski u Evidenciju prethodnog poreza (automatsko evidentiranje se vrši do 12. zaključno sa stanjem na 10. u mesecu nakon isteka poreskog perioda). U suprotnom će postojati obaveza ručnog upisivanja tog prethodnog poreza u Evidenciju prethodnog poreza.
7. Evidentiranje u Zbirnoj evidenciji PDV i Evidenciji prethodnog poreza moguće je vršiti tek nakon isteka poreskog perioda
U skladu sa odredbama propisa o elekronskom fakturisanju, evidentiranje u Zbirnoj evidenciji PDV i u Evidenciji prethodnog poreza vrši se po isteku poreskog perioda.
Za razliku od navedenih evidencija, evidentiranje u Pojedinačnoj evidenciji PDV moguće je vršiti i u toku poreskog perioda.
8. Preporučljivo je do 10. izdati elektronsku fakturu za koju kupac ima pravo na odbitak prethodnog poreza
Dva su razloga zašto je ovo važno za kupca:
1) može da ostvari pravo na odbitak prethodnog poreza ako je elektronsku fakturu za promet iz prethodnog perioda prihvatio najkasnije do 10. u mesecu koji sledi tom periodu.
2) za elektronsku fakturu koja je izdata do 10. kupac će moći u Evidenciji prethodnog poreza jednostavnije da izvrši evidentiranje prava na odbitak prethodnog poreza (polje 1.1.5 ili 1.2.5). Ako efaktura ne bi bila izdata, odnosno prihvaćena do 10. nakon isteka poreskog perioda, evidentiranje u Evidenciji prethodnog poreza bi se vršilo u polje 5.1.1 (deo 5.1 Ispravke odbitka prethodnog poreza – povećanje).
Izvor: neobilten
